واژه مراقبه (مدی تیشن) از ریشه لاتین و به معنای «التیام» است. مدیتیشن یا مراقبه به معنای تمرین برای رسیدن به حالتی است که در آن فرد با نادیده گرفتن محرک های پیرامون ، خودآگاهانه و به صورت ارادی ، ذهن خویش را وا می دارد که سکوت کند و نتیجه این سکوت رسیدن به آرامش است.
چندین روش متفاوت وجود دارد که افراد می توانند برای تغییر حالات هشیاری خود، استفاده از هیپنوتیزم تا استفاده از داروها برای چرت زدن، انجام دهند. در حالی که برخی روش ها مانند مصرف مواد مخدر می توانند مضر باشند، برخی دیگر از جمله هیپنوتیزم، خواب و مدیتیشن می تواند تاثیر مثبتی بر سلامت داشته باشد مدیتیشن روشی در حال تغییر است که نشان داده می شود فواید زیادی در سلامت روانی دارد.
فوائد مدیتیشن
افزایش تمرکز و آگاهی به افکار و احساسات و یادگیری کنترل آنها اولین و مهمترین پیامد انجام تمرینات مدیتیشن است. فوائد مدیتیشن را می‌توان به طور کلی با واژه آرامش توصیف کرد. افرادی که از تکنیک‌های مدیتیشن استفاده می‌کنند در بدن خود احساسی از آرامش را تجربه می‌کنند که ناشی از تأثیر سیستم عصبی بر کارکردها و علائم حیاتی فرد است. به دلیل همین فوائد از این روش‌ها برای درمان انواع اختلالات اضطرابی، وسواس فکری و کاهش علائم افسردگی استفاده می‌شود.
بعضی از تأثیراتی که بر اثر مدیتیشن و توسط سیستم عصبی ایجاد می‌شوند شامل موارد زیر است:
کاهش فشار خون و بهبود گردش خون
کاهش ضربان قلب
کاهش تعریق
کاهش سرعت تنفس
کاهش سطح کورتیزول خون
کاهش استرس و اضطراب
افزایش احساس بهزیستی
هدف از مدیتیشن:
مدیتیشن می تواند به آرامش افراد در استرس، به حفظ سلامتی و به بهبودی بیماران کمک کند. کسانی که مدیتیشن را به صورت مرتب انجام می دهند، هم کمتر دچار اضطراب و افسردگی می شوند و هم شادمانی و رضایت بیشتری از زندگی دارند. مدیتیشن آرامش عمیقی ایجاد می کند که در آن احساس توازن و تعادل فکری خواهید کرد. دستاورد این تعادل فکری افزایش بصیرت، ارتقای افکار، و خونسردی در برخورد با مشکلات است. آرامش و خود شناسی بیشتر و پذیرش بهتر دیگران روابط اجتماعی را نیز دگرگون می کند. مدیتیشن با ایجاد شرایط رهایی از استرس می تواند به کاهش علائم بسیاری از بیماریها کمک کند.
انواع مدیتیشن
مدیتیشن به اشکال مختلفی انجام می‌شود که بسیاری از این روش‌ها با هم اشتراک دارند. اگر به مدیتیشن علاقه دارید اما نمی‌دانید از کجا شروع کنید، ابتدا با اصول اولیه آن آشنا شوید و سپس با امتحان کردن انواع مختلف آن، گزینه مناسب را پیدا کنید. انواع مختلف مدیتیشن عبارت‌اند از:
مدیتیشن ذهن‌آگاهی: فرایندی است که طی آن باید کاملاً با افکار خود شفاف باشید، در لحظه حضور داشته باشید و به آنچه در اطراف می‌گذرد، واکنش نشان ندهید.
مدیتیشن متعالی (تی‌ام): یک تکنیک ساده است که در آن فرد، یک کلمه یا صوت ساده را که مانترا نامیده می‌شود، در طول زمانِ مدیتیشن با خود تکرار می‌کند تا افکارش را متمرکز کند و به آرامش برسد.
مدیتیشن مانترا: از یک کلمه، فکر یا عبارت آرام‌بخش تکراری برای جلوگیری از حواس‌پرتی استفاده می‌کند و تمرکز روی مانترا صورت می‌گیرد. یکی از معروف‌ترین مانتراها، واژه‌ی «اُم» است که معنای خاصی ندارد؛ اما برخی معتقد هستند که این آوا برگرفته از صدای ناشی از انفجار بزرگ در ابتدای خلقت و سرآغاز زندگی دنیوی و به‌نوعی فراخواندن قدرت حاکم بر این جهان است. علاوه بر مانتراهای معروف و قدیمی می‌توان از هر واژه یا جمله‌ای که حالتان را بهتر می‌کند، استفاده کنید.
مدیتیشن هدایت‌شده: یک تکنیک مدیتیشن است که در آن تصاویر ذهنی یا موقعیت‌هایی که برایتان آرامش‌بخش هستند ایجاد یا از کمک استاد و راهنما استفاده می‌کنید یا به پادکست‌ها و فایل‌های صوتی گوش می‌دهید.
مدیتیشن ویپاسانا: یک فرم باستانی هندی است. ویپاسانا به معنای دیدن چیز‌های واقعی است.
مدیتیشن متا یا مدیتیشن عشق و مهربانی: مراقبه‌ای است که آرزوهای خوب را به سمت دیگران هدایت می‌کند.
مدیتیشن چاکرا: مجموعه‌ای از تکنیک‌های آرام‌سازی و بر ایجاد تعادل و رفاه در چاکر‌اها (هفت مرکز انرژی و قدرت معنوی در بدن) متمرکز است.
مدیتیشن یوگا: یک تمرین باستانی هندی است که در آن یک سری حالت‌ها و تمرینات تنفسی کنترل‌شده برای تقویت انعطاف‌پذیری و آرامش ذهن انجام داده می‌شود.
نکته حائز اهمیت در انجام مدیتیشن این است که هرگز نباید روی انتخاب جزئیات یا روش‌های مختلف حساسیت به خرج بدهید. انواع مدیتیشن نهایتاً شما را به سمت آگاهی و حال خوب هدایت خواهند کرد.
هشدارهایی درباره مدیتیشن
اگر در تمرینات مدیتیشن نتوانید به آن آرامشی که مورد نظرتان است برسید دچار اضطراب و استرس خواهید شد.
سه عمل اصلی موفقیت درتمرینات مدیتیشین صبر و حوصله و پشتکار بشمار می رود و در صورتی که شما این اعمال را با شتاب انجام دهید نتیجه خوبی از این تمرینات نمی گیرد.
اگر با انجام تمرینات احساس سردرد، نفس نفس زدن، خستگی یا دردهای مزمن نمودید بدون نگرانی ادامه تمرینات مدیتیشن را قطع کنید و به پزشک و یا مشاور خود مراجعه کنید.
در مدیتیشن در برخی از موارد افراد از خاطرات فراموش شده گذشته خود مانند آزار و اذیت های دوران کودکی خود آگاه می شوند و این خاطرات را به سختی می پذیرند و از یاد آوری آنها رنج می برند. شما نباید از خاطرات فرار کنید.
زیرا شما نباید افکار منفی که در مدت انجام مدیتیشین به ذهن شما می آید را از خود دور کنیدزیرا مدیتیشین باعث می شود افکار زائد که در گذشته در ذهن ما انباشته و پوسیده شده را خالی کنیم. زمانی که شما به لایه های زیرین مغز خود اجازه بالا آمدن نمی دهید از هدف اصلی مدیتیشین دور خواهید شد.
کلام آخر
مدیتیشن نوعی تمرین است که فواید آن برای سلامت جسم و روح ثابت شده است. دغدغه‌ی اصلی افرادی که تازه مدیتیشن را شروع کرده‌اند این است که چطور آن را با موفقیت انجام دهند. در مقاله‌ی امروز دیجی‌کالا مگ ۱۵ نکته را در اختیارتان قرار دادیم که به انجام اصولی مدیتیشن کمک می‌کنند. هنگام مدیتیشن کردن این اصول را در ذهن داشته باشید تا از خواص آن بیشترین بهره را ببرید. حواستان باشد که نباید از مدیتیشن انتظار معجزه داشته باشید. با انجام مدیتیشن قرار نیست تمام مشکلات جسمی و روحی شما برطرف شود. مدیتیشن را تمرین و فرصتی برای شناخت بهتر خود بدانید.
