زيره یک ادویه منحصر به فرد است که مدت ها است در آشپزی و داروهای گیاهی استفاده می شود. طعم کمی تلخ و خاکی آن یادآور شیرین بیان ، گشنیز ، انیسون و رازیانه است. می توان از آن به صورت کامل یا آسیاب شده در غذاها مانند نان ، شیرینی ، کاری و خورشت استفاده کرد.
زیره یکی از گیاهان دارویی کوهی و بسیار خوشبو میباشد. این گیاه دارویی بومی مناطق آسیا، آفریقا و اروپا است. اما به دلیل خواص درمانی فوقالعاده ای که دارد در سرتاسر جهان محبوب بوده و از آن استفاده میشود. بعضی افراد خود دانههای این گیاه را استفاده میکنند، اما برخی آن را بهصورت پودری تهیه میکنند و به عنوان ادویه ای عالی برای عطر و طعم غذاها محسوب می شود.
تفاوت زیره سبز و سیاه چیست؟
زیره سبز( Cuminum cyminum):این نوع زیره هم به صورت پرورشی و هم خودرو یافت می شود. در ایران نوع پرورش زیره سبز وجود دارد که از اجزای اصلی پودر کاری می باشد و برای تقویت طعم غذاها مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین در داروهای سنتی از سالها قبل استفاده می شود.
زیره سیاه یا زیره کوهی (Carum carvil) :زیره سیاه که در مطلب دیگری در بخش سلامت نمناک خواص کامل آن را برایتان گفتیم معروف به زیره کرمانی است و یکی از سوغاتی های معروف این استان می باشد که در مناطق کوهستانی ه صورت خودرو رشد می کند.
تفاوت زیره سبز و سیاه در رنگ و خواص آنها است. هر دوی آنها ادویه های پرکاربردی هستند که به رفع مشکلات گوارشی کمک می کنند و با خواص آنتی باکتریال به حفظ سلامت عمومی کمک می کنند. از نظر ظاهری زیره سیاه باریک تر و زیره سبز پرتر است و از نظر ترکیبات مغذی نیز با یکدیگر متفاوت هستند. زیره سیاه و سبز هر دو در صنایع غذایی و دارویی استفاده می شوند و سرشار از مواد معدنی و ویتامین های ضروری هستند.
ارزش غذایی زیره
زیره یک منبع خوب از آهن، منگنز، منیزیم، کلسیم، مس، روی، پتاسیم و فسفر است. دیگر ویتامینهای موجود در آن را شامل تیامین، ریبوفلاوین، نیاسین، ویتامینهای A، C، E، K و ویتامین B6. همچنین در زیره چربیهای اشباع، سدیم و کلسترول بسیار پایین است.
1. تسکین دهنده آرام کردن شکم
زیره سیاه حاوی کارون هستند که (برای نابود کردن کرم های انگلی استفاده می شود) این ها به کشتن کرم ها در معده کمک می کند که مشکلات زیادی را ایجاد می کند. مصرف منظم دانه های زیره سیاه به کشتن آن کرم به طور طبیعی بدون هیچ عارضه جانبی کمک می کند.
2. اختلالات تنفسی را برطرف می کند :
وجود کافئین (یک عامل تحریک کننده) و اسانس های معطر و غنی ممکن است ، زیره را به یک ترکیب ضد احتقان ایده آل برای اختلالات تنفسی مانند آسم و برونشیت تبدیل کند. این ادویه پرکاربرد حتی ممکن است به عنوان یک خلط آور نیز عمل کند ، به این معنی که بلغم و مخاط جمع شده در مجاری تنفسی را رقیق کرده و از طریق عطسه یا سرفه آنها را راحت تر دفع می کند.
همچنین با از بین بردن خلط و بلغم می تواند از تشکیل مواد زائد جلوگیری کرده و به بهبود شرایطی که در وهله اول منجر به تشکیل آنها شده است ، کمک می کند.
3. درمان یبوست
دانههای زیره فیبر بالایی داشته که ترشح آنزیمهای زیاد را در مجرای گوارشی تحریک کرده و مشکلات شدید مجرای گوارشی مانند بواسیر را رفع میکند. زیره ملینی بسیار قوی بوده و میتوان آن را بصورت چای نوشید یا پودر آن را با عسل مخلوط کرد تا از یبوست جلوگیری نماید.
4. تنظیم کلسترول خون با زیره سبز
نتایج تحقیقات انجام شده نشان میدهد که مصرف 3 گرم پودر زیره سبز در روز باعث کاهش کلسترول بد در خون میشود. از طرفی میزان تولید کلسترول خوب را افزایش میدهد. کلسترول بد خون یکی از مهم ترین عوامل ایجاد کننده بیماریهای قلبی محسوب میشود که بهتر است کنترل شود.
5. سرشار از آنتی اکسیدان است
دانه های زیره سبز ممکن است حاوی ترکیبات گیاهی بی شماری مانند فلاونوئیدها ، آلکالوئیدها ، فنول ها و امثال آن باشند که به دلیل مزایای بالقوه سلامتی خود در پزشکی بسیار شناخته شده اند. این آنتی اکسیدان ها ممکن است به کاهش آسیب های ناشی از رادیکال های آزاد موجود در بدن که باعث ایجاد استرس اکسیداتیو و در نتیجه بیماری قلبی ، دیابت و غیره می شوند ، کمک کنند.
6. تقویت سیستم ایمنی
زیره دارای ویتامین C است و استفاده از آن به عنوان ادویه موجب تقویت سیستم ایمنی بدن می شود. این ویتامین برای افرادی که به دلیل استرس ، سیستم ایمنی ضعیفی دارند بسیار مفید است. مصرف کافی ویتامین C یک روشی ایده آل برای بهبود سلامت عمومی بدن است .استفاده از مواد غذایی حاوی این ویتامین در کاهش فشار خون ، کاهش خطر سکته قلبی و مغزی ، مبارزه با استرس اکسیداتیو که منجر به سرطان می شود بسیار موثر است.
7. یک منبع غنی از آهن است
زیره می تواند منبع خوبی از آهن باشد ، یک ماده معدنی مهم که به افزایش سطح هموگلوبین ، بهبود جریان خون و همچنین تنظیم چرخه قاعدگی در بدن کمک می کند زیرا زیه سبز قاعده آور است. بر اساس تحقیقات انجام شده در سال ۲۰۱۷ ، زیره سبز ممکن است ۶۶ میلی گرم آهن در هر ۱۰۰ گرم داشته باشد ، که تقریباً ۵ برابر نیاز روزانه به آهن برای یک انسان بالغ است.
مصرف دمنوش گیاهی زیره سبز در دوران بارداری و شیردهی :
زیره سبز یک داروی گیاهی افسانه ای در سراسر جهان برای زنان باردار است که از بیماری صبحگاهی رنج می برند. دمنوش گیاهی آن برای کاهش درد ، نفخ ، یبوست و بی خوابی در دوران بارداری توصیه می شود و حتی ممکن است زایمان راحت تر را تسهیل کند.
مشکلات گوارشی یکی دیگر از شکایت مکرر در زنان باردار می باشد ، زیرا افزایش فشار در شکم باعث برگشت اسید معده و سوء هاضمه در دوران بارداری می شود. خواص موثر و یا تسکین دهنده دمنوش زیره سبز به راحتی و به سرعت باعث تسکین این علائم می شود که می تواند در دوران بارداری بسیار خسته کننده باشد.
به طور سنتی ، در فرهنگ های لاتین از این دمنوش گیاهی برای القای طبیعی زایمان استفاده می شده است ، اما این ادعا در علم پزشکی اثبات نشده است . توصیه می شود قبل از استفاده از این دمنوش گیاهی با پزشک خود مشورت کنید. مصرف این دمنوش گیاهی در اوایل بارداری ، ممکن است باعث زایمان زودرس شود و منجر به سقط جنین شود ، بنابراین بهتر از مصرف این دمنوش گیاهی در دوران بارداری اجتناب کنید.