نماز یکی از ارکان فروع دین است، که پایه و مبنای زندگی اسلامی را تشکیل ميدهد و برگزار کردن آن ضروری شمرده می شود. این پنج رکن اصلی اصول دین یا پنج ستون اسلام نامیده می شوند
نماز برای پرستش خدا و راز و نیاز با اوست که در آن جنبه های ارزنده و آمرزنده خاصی در نظر گرفته شده و به همین جهت شکل مخصوصی به خود گرفته است. نماز سرود توحید و یکتاپرستی و سرود فضیلت و پاکی است که باید فکر و روح ما را در برابر عوامل شرک زا و آلوده کننده ای که در زندگی روزمره با آنها سر و کار داریم پاک و یکتاپرست نگهدارد.
احکام قبله:
مسلمان باید نماز را رو به سوی کعبه بگذارد که به این اعتبار به آن« قبله» می گویند. اما براي افردی که از آن دورند محاذات حقیقی میسّر نیست، و همین میزان که بگویند رو به قبله نماز می خواند، کافی است.
نمازگزار باید برای قبله یقین و اطمینان پیدا کند، چه از راه قبله نمای صحیح و معتبر و چه از راه آفتاب و ستاره ها ( براي کسی که اشنا به استفاده از آن ها است) و بسیاری راه های دیگر برای پیدا کردن قبله، و درصورتی که نتوانست اطمینان پیدا کند به هر طرف که احتمال بیش تر می یابد، نماز بخواند.
تکبيرة الاحرام
“نماز” با گفتن “الله اکبر” آغاز مي شود، گفتن “الله اکبر” در آغاز نماز به معناي جدايي از غير خدا و پيوستن به اوست.اعلام بزرگي پروردگار و دوري جستن از تمام قدرتهاي دروغين است.
با اين تکبير به حريم نماز وارد مي شويم و برخي کارها بر ما حرام مي شود.هنگامي که نماز را شروع مي کنيم بايد متوجه باشيم که چه نمازی را مي خوانيم؛ مثلا نماز ظهر است يا عصر و آن را تنها براي اطاعت فرمان خداوند بجا آوريم که اين همان “نيت” است و از اجزای اصلي نماز به شمار مي آيد.
هنگام گفتن “الله اکبر” مستحب است، دستها را تا مقابل گوشها بالا ببريم.پس از گفتن “الله اکبر” سوره حمد را مي خوانيم:
بسم الله الرحمن الرحیم
(الْحَمْدُ للّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ
الرَّحْمـنِ الرَّحِیمِ
مَالِکِ یَوْمِ الدِّینِ
إِیَّاکَ نَعْبُدُ وإِیَّاکَ نَسْتَعِینُ
اهدِنَــــا الصِّرَاطَ المُستَقِیمَ
صِرَاطَ الَّذِینَ أَنعَمتَ عَلَیهِمْ
غَیرِ المَغضُوبِ عَلَیهِمْ وَلاَ الضَّالِّینَ)
بعد از خواندن سوره حمد، یکی دیگر از سوره های قرآن را باید بخوانیم که بهترین سوره به دلیل کوتاه بودن سوره توحید است :
سوره توحید
بسم الله الرحمن الرحیم
(قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ
اللَّهُ الصَّمَدُ لَمْ یَلِدْ وَلَمْ یُولَدْ
وَلَمْ یَکُن لَّهُ کُفُوًا أَحَدٌ )
آقایان در نماز صبح، مغرب و اعشا، حمد و سوره را در رکعت اول و دوم بلند بخوانند و خانم ها اگر نامحرم صدای آنها را نشوند می توانند این سوره ها را بلند بخوانند و البته در نماز ظهر و نماز عصر همه باید حمد و سوره را به آرامی بخوانند.
همه باید یاد بگیرند که نماز را بدرستی بخوانند و کسی که نمی تواند بطور صحیح نماز بخواند باید هر طوری که می تواند درست بخواند و بهتر است در نماز جماعت شرکت کند.
رکوع نماز
بعد از تمام شدن حمد و سوره خم می شویم و دست ها را به زانوها میگیریم و می گوییم :
“سبحان ربی العظیم وبحمده”
و یا می گوییم: “سبحان الله، سبحان الله، سبحان الله”
سجده نماز
بعد از رکوع می ایستیم و سپس به سجده می رویم و در حالت سجده باید 7 عضو بدن ما یعنی قسمت های پیشانی، کف دو دست، سر زانوها و نوک انگشتان بزرگ پا بر زمین گداشته و بگوییم :
“سبحان ربی الاعلی وبحمده”
یا “سبحان الله” را سه مرتبه تکرار می کنیم.
در سجده نماز می توانید پیشانی را بر روی سنگ، خاک و یا هر چیز دیگری بر روی زمین قرار دهید. هنگام سجده می توانید بر چیزهایی که از زمین می روید و به منظور خوراک و پوشاک انسان مصرف نمی شوند سر خود را قرار دهید.
در بین ما بیشتر مهر نماز استفاده می شود زیرا این قطعه خاک پاکیزه ای است که نمازگذار می تواند همراه خود داشته باشد و در سجده پیشانی خود را روی آن قرار دهد.
سجده دوم نماز
پس از سجده اول ، می نشینیم و بار دیگر به سجده رفته و سجده دوم را مانند سجده اول بجا می آوریم.با تمام شدن سجده دوم، یک رکعت نماز به پایان می رسد؛ یعنی تا بدینجا، رکعت اول نماز را خوانده ایم، بنابراین بطور خلاصه، رکعت اول نماز عبارت است از:
تکبیره الاحرام (گفتن “الله اکبر” در آغاز نماز)
رکعت دوم نماز
پس از تمام شدن رکعت اول نماز، بدون آن که صورت نماز به هم بخورد و یا فاصله ای ایجاد شود، از جا برخاسته، بار دیگر می ایستیم و حمد و سوره را به همان ترتیبی که در رکعت اول نماز گفته شد، می خوانیم.
قنوت نماز
در رکعت دوم نمازهای روزانه، بعد از تمام شدن حمد و سوره و قبل از رکوع، مستحب است، دستها را روبروی صورت گرفته ودعایی بخوانیم؛ این عمل را “قنوت” گویند. در قنوت نماز می توان این دعا را خواند:
“ربنا آتنا فی الدنیا حسنه
وفی الاخره حسن
وقنا عذاب النار”
پیامبر خدا (ص) فرمود: “کسی که قنوت نمازش طولانی تر باشد، حساب رسی او در روز قیامت راحت تر است.
پس از قنوت، رکوع و سجده ها را مانند رکعت اول بجا می آوریم.
تشهد نماز
در رکعت دوم هر نماز، پس از تمام شدن سجده دوم باید در حالی که رو به قبله نشسته ایم “تشهد” نماز را بخوانیم؛
یعنی بگوییم:
“اشهد ان لا اله الا الله
وحده لا شریک له
و اشهد ان محمدا عبده ورسوله
اللهم صل علی محمد وال محمد”
سلام نماز
تا اینجا رکعت دوم نماز هم تمام می شود و اگر نماز دو رکعتی باشد؛ مانند نماز صبح، بعد از تشهد، با گفتن سلام، نماز را تمام می کنیم؛ یعنی می گوییم:
السلام علیک ایها النبی ورحمه الله وبرکاته
السلام علینا وعلی عباد الله الصالحین
السلام علیکم ورحمه الله وبرکاته
اکنون نماز صبح را فرا گرفتیم. التماس دعا …
