بازی تخته نرد از مزوپوتامیا در امپراطور فارسی یا ایران امروزی، عراق و سوریه آمده است و قدیمی ترین نوع بازی تخته شناخته می شود. تخته نرد معمولاً روی سطوحی مثل چوب بازی می شد که با استفاده از سنگ آن را علامت گذاری می کردند. در گذشته تاس موجود در بازی از استخوان، سنگ، چوب یا گل بود که ریشه در هزاران سال پیش دارد. در آن زمان مصریان، سومریان، رمانی ها و فارس ها از این ابزار برای بازی های تخته ای استفاده می کردند.
بازی تخته نرد در آسیا
نام تخته نرد متعلق به کشور های آسیایی است که به این بازی اختصاص داده شده است. اولین بار این بازی 800 سال قبل از میلاد مسیح در جنوب غرب آسیا تا ایران خودش را نشان داد. این بازی را دو نفر با دو عدد تاس انجام می دهند. نرد یک نام فارسی است که برای محصولات چوبی مثل تخته که روی آن بازی انجام می شود، به کار می رود. تخته نرد به معنای جنگ و مبارزه روی چوب است.
هم اکنون انواع بازی های کامپیوتری از تخته نرد هم موجود است که به طور همزمان چندین بازیکن می توانند به صورت اینترنتی این بازی را انجام دهند، آن را ذخیره کنند، تماشا کنند یا رتبه خودشان را با دیگران مقایسه کنند. به همین دلیل طرفداران این بازی هنوز هم کم نشده است.
اعداد تاس در تخته نرد:
1: يکتايی و خداپرستی
2: آسمان و زمين
3: پندار نيک؛ گفتار نيک، کردار نيک
4: شمال، جنوب، شرق، غرب
5: خورشيد؛ ماه، ستاره، آتش، رعد
6: شش روز آفرينش
1. چیدن مهره ها بر روی زمین( تخته نرد)
دو راه برای چیدن مهره ها بر روی زمین بازی (تخته نرد) وجود دارد که البته هر دو راه کاملا یکسان است. همانطور که در تصویر میببنید؛ اگر شما مهره ی سفید را انتخاب کرده باشید، نحوه ی حرکت شما روی زمین (تخته نرد) بر خلاف جهت عقربه های ساعت خواهد بود.
2. انداختن تاس
بعد از چیدن مهره ها، ابتدا هر بازیکن یک تاس را می اندازد و بازیکنی که عدد بیشتری بیاورد بازی را شروع می کند. اگر هم مساوی شوند ، دوباره تاس می اندازند.
3. شروع بازی تخته نرد
برای شروع بازی تخته نرد هر دو بازیکن تاس می اندازند و هر کدام تاس بیشتر و یا طبق توافق تاس کمتری را آورد، می تواند رنگ مهر ها و نحوه ی چیدن مهره ها را انتخاب کند و همچنین شروع کننده ی بازی خواهد بود.
چند قانون برای حرکت مهره های تخته نرد وجود دارد:
1- هیچ گاه در بازی تخته نرد مقصد یک مهره نمی تواند یک خانه بسته باشد. خانه بسته به خانه ای گفته میشود که بیش از یک مهره حریف در آن وجود داشته باشد.
2- اگر مثلاً ۳ و ۵ آوردید می توانید یک مهره را ۸ حرکت به خانه ای باز ببرید و یا یک مهره را ۵ حرکت و مهره دیگری را ۳ خانه حرکت دهید.
3- مهره سفید روی مهره سفید قرار می گیرد (برای حریف هم به همین صورت) اما مهره سفید را نمی توانید به خانه ای که حداقل دو مهره حریف در آن وجود دارد حرکت کند و اگر مقصد حرکت، خانه بسته بود باید مهره دیگری را برای حرکت انتخاب کنید.
4- بازیکنی که تاس جفت می آورد (مانند ۲و۲ یا ۳و۳ یا ۶و۶ و…) باید ۴ بار آن عدد را بازی کند. مثلاً کسی که جفت ۶ (۶ و ۶) می آورد باید چهار بار ۶ را بازی کند. تاس جفت بهترین تاس در بازی تخته نرد است و شما را در بازی از حریف جلو می اندازد.
5- در بازی تخته نرد هر بازیکن باید تاس بریزد و حتما مهره هایش را حرکت بدهد مگر اینکه، حریف خانه هایش را بسته باشد و بازیکن قادر به حرکت دادن مهره نباشد.
6- اگر بازیکنی امکان بازی هر دو تاس را داشته باشد، باید هر دو تاس را بازی کنید، مگر آنکه هیچ راهی وجود نداشته باشد گاهی اوقات شما ممکن است یک تاس را بازی کنید به طوری که تاس دیگر شما از بین برود و شما بگویید من دوست ندارم تاس دیگر را بازی کنم و این حرکت من است.
7- دقت کنید در بازی تخته نرد همیشه ابتدا باید تاس بزرگ را حرکت داد، اما در بعضی از موارد نیز میتوان تاس کوچک را ابتدا بازی کرد به شرطی که خودتان سود کنید ولی به حریف ضرر نرسانید
8- طبق قوانین بین المللی بازی تخته نرد، هر بازیکن آزاد است که هر تعداد مهره در هر خانه قرار دهد. این قانون فقط در انگلستان فرق دارد و طی آن هر بازیکن بیش از ۵ مهره در هر خانه نمیتواند بگذارد.
اتمام بازی تخته نرد:
وقتی که تمام مهره ها را در 6 خانه سمت راست تخته جمع کردید ، باید تک به تک مهره های خود را از بازی خارج کنید و برای این کار باید تاس ها را بیندازید و به ازای هر عدد تاس ، یک مهره را از بازی خود بیرون کنید.
به طور مثال اگر عدد 3 و 5 بیاورید، باید یک مهره را از خانه شماره 5 و دیگری را از خانه شماره 3 خارج کنید و اگر در این دو خانه مهره ای نبود، باید این دو عدد را بازی کنید و به سمت جلو ببرید .
اگر تاس جفت بیارید می توانید 4 عدد مهره را از خانه ی عدد مورد نظر خارج کنید.
مثلاً اگر جفت 5 بیارید در صورتی که چهار مهره در خانه 5 وجود داشته باشد ، می توانید هر 4 عدد مهره را از بازی خارج کنید . اگر کم تر از 4 مهره در خانه 5 باشد، می توانید بقیه تعداد را از خانه 4 بردارید.
در نهایت هر بازیکنی که زودتر از دیگری مهره هایش را از بازی خارج کند، برنده محسوب می شود.
اگر در چنین شرایطی بازیکن حریف هیچ مهره ای را وارد 6 خانه سمت راست خود نکرده باشد، اصطلاحا مارس شده و 2 امتیاز را به حریف خود می دهد.
