ماهي مركب يكي از ماهيان بي مهره خليج فارس مي باشد كه هر ساله صد ها تن از اين ماهي ارزشمند توسط صيادان صيد و بعد از عمل آوري در شركت هاي فرآوري بصورت كامل يا فيله شده به كشورهاي دور يا نزديك صادر مي شود . در استان بوشهر فصل صيد اين ماهي از بهمن ماه هر سال شروع و تا ارديبهشت ماه سال بعد ادامه دارد و به عنوان يكي از محصولات غير نفتي علاوه بر اشتغال زايي ، فرآوري و صادرات آن باعث ارز آوري مي شود .
ماهی مرکب calamari دارای عمر بسیار کوتاهی است و زمانی که بالغ می‌شود؛ پس از گذشت یک سال از عمر وی دورة تکثیر را تجربه میکند و پس از آن می‌میرد.!
گونه‌های دیگر ماهی مرکب در آب‌های عمیق زندگی میکنند، به همین علت در خصوص جزئیات زندگی آن اطلاعات زیادی در دسترس نیست.
خواص ماهی مرکب
در صد چربی این نوع از ماهی بسیار بالاست؛ به همین علت میزان امگا۳ که در ماهی مرکب قرار دارد بسیار زیاد است.
این ماهی طبع بسیار گرمی دارد به همین علت برای عملکرد کلیه، کبد و سیستم گوارشی بسیار تأثیرگذار است.
فسفر بسیار زیادی که در این نوع از ماهی وجود دارد بسیار برای بهبود عملکرد کمردرد و بیماری‌های رحمی توصیه می‌شود.
اما این ماهی به افرادی که بیماری قلبی دارند توصیه نمی‌شود و قبل از مصرف آن با دکتر خود حتماً مشورت کنند، زیرا: کربوهیدرات و چربی موجود در آن میتواند مشکلاتی را به وجود آورد.
نحوه ی تولید مثل ماهی مرکب
ماهی مرکب روش جالبی برای تولید مثل دارد. از طریق تحقیقات دقیق روند آن مشاهده شده است. این برای بسیاری از گونه های مختلف ماهی مرکب موجود است. هنگامی که زمان وقوع جفت گیری فرا می رسد، تعداد بزرگی از نرها و ماده ها وجود دارد. روند جذب ماده ها از صبح آغاز می شود. و در حوالی سحر می توانند به سرعت در دایره های بسیار بزرگ شنا کنند.
ماده ها در این شنا به صورت دایره ای به هم می پیوندند که در ابتدا بسیار عجیب و غیرقابل کنترل به نظر می رسند. با این حال، با گذشت زمان متوجه خواهید شد که این ماهی مرکب به صورت جفت در حال حرکت است. اینها زوج هایی هستند که برای تشکیل جفت با یکدیگر ارتباط برقرار کرده اند. رنگ نرها تغییر می کند و همین باعث جذابیت ماده ها به سمت آنها می شود. هنگامی که یک ماده علاقه نشان داد، جفت گیری انجام می شود.
هزاران تخم در یک زمان توسط یک ماده تولید می شود. مشخص نیست که چگونه تخمک ها در داخل بدن ماهی مرکب رشد می کنند. قبل از اینکه بتوانیم همه این جزئیات را کشف کنیم، تحقیقات بیشتری باید در آن زمینه انجام شود. چیزی که ما می دانیم این است که اندازه تخم ها به گونه بستگی دارد، اما همه آنها از نظر اندازه بسیار کوچک هستند.
برای برخی از گونه ها تعداد آنها می تواند تا 70،000 باشد! با این حال، بسیاری از آنها توسط شکارچیان خورده می شوند، بنابراین هرگز جمعیت زیادی از ماهی مرکب در آبها وجود ندارد. اکثر این تخمها هرگز به فرزند تبدیل نمی شوند.
او آنها را در مناطق پنهان آب از جمله زیر سنگ ها یا در سوراخ ها و شکاف های مختلفی که می تواند پیدا کند، توزیع می کند. ممکن است هشت هفته طول بکشد تا این تخم ها از تخم بیرون بیایند، بنابراین حفظ آنها در برابر شکارچیان دشوار است. ماهی مرکب ماده منتظر خروج آنها نیست، پس از تخم گذاری، آنها را ترک می کند.
پاک کردن ماهی مرکب
با یک دست بدن ماهی مرکب راگرفته بادست دیگر سرآنرا بیرون بکشید وقسمت نازک وسیاهرنگ با سر به بیرون کشیده می شود.
پوسته سیاه رنگ روی بدن ماهی را هم جدا کنید بعد به سراغ بازوهای ماهی مرکب رفته و آنها را از هم جدا کنید سپس ماهی تمیز شده را با آب سرد بشویید اگر کالا ماری را بخواهید به صورت فیله مصرف کنید بعداز خارج کردن محتویات داخل شکم ماهی را از وسط نصف کرده و پوست استخوان قسمت میانی آن راجدا کنید .
روش تغذیه ماهی مرکب
ماهی مرکب روزها از ترس شکار شدن در کف دریا به سر میبرند و در زمان تاریکی هوا به سطح آب امده وتغذیه میکنندبه این صورت که از بازوهای خود که به 10بازو می رسدماهیهارا شکار کرده وبه دهان خود می برند.
انها از لاروها وخرچنگها وصدف خوراکی وهمچنین حلزون ها و موجودات کوچکتردیگر تغذیه میکنندو خود غذای شیر وفک دریایی وسمورابی وهمنوعان بزرگتر خودمی شوند
حال به این مورد خواهیم پرداخت که چرا به این ماهی، ماهی مرکب میگویند چون این ماهی در هنگام خطر ماده ای مرکب مانند وسیاه در اب پخش میکند لازم به ذکر است که این ماهی در اب استتار کرده وبا وجود میلیون ها سلول در روی پوست خود میتواند به راحتی با محیط تطبیق پیدا کند
طرز تهیه پر طرفدار ترین مدل از پخت ماهی مرکب
1. کالاماری سوخاری
کالاماری سوخاری را شما می توانید با انوع سس ها سرو کنید ولی پیشنهاد ما به شما سس گوجه فرنگی است ماهی مرکب یا کالاماری ویژگی خاصی که دارد نیاز به زمان زیادی برای سرخ کردن وپختن ندارد وزود اماده می شود .
مرحله اول :
کالاماری تمیز شده را درون ظرف اردی ریخته وتمام قطعه های کالاماری را به ارد اغشته کنید بعداز ان مقداری تخم مرغ زده شده را اماده کرده و قطعه های ماهی مرکب را به تخم مرغ زده شده اغشته کنید بعد ارد سوخاری را به اندازه درون ظرف مناسبی ریخته وتکه های کالاماری را درون ارد سوخاری میزنیم
مرحله دوم :
روغن را به اندازه مناسبی درون تابه ریخته و می گزاریم با حرارت ملایم خوب داغ شود سپس تکه های کالاماری را درون روغن به مدت 3 تا 4 دقیقه سرخ میکنیم وبعد از سرخ شدن روی حوله کاغذی قرار دهید تا روغن اضافی جدا شود.نکته قابل ذکر این است که بهتر است از ارد سوخاری با دانه های درشت استفاده کنید سپس ماهی مرکب سرخ شده را با سس گوجه فرنگی سرو کنید.
2. پخت ماهی مرکب یا کالاماری به روش جنوبی ها
روش طبخ ماهی مرکب در جنوب کشور که با نام خساک معروف است را به این روش انجام می دهند، در این روش پخت ماهی مرکب ابتدا فیله های تمیز شده را به مدت نیم ساعت ابپز کرده بعد یک عدد پیاز متوسط خورد شده به همراه 3حبه سیر له یا رنده شدهدرون ظرف مناسبی حرارت دهید تا پیاز وسیر سرخ شوند در مرحله بعد ماهی مرکب آبپز شده را به قطعات کوچکتر خورد کنید وبه سیرو پیاز اضافه کنید سپس یک تا دو قاشق بزرگ گشنیز ریز شده به همراه مقداری زرد چوبه ونمک و فلفل ومقداری پودر لیمو عمانی به مخلوط اضافه کنید و کمی تفت دهید تا رنگ گشنیز تغییر کند خوراک خساک شما اماده است
شما میتوانید ماهی مرکب یا انکاس را هم به صورت بخارپز مصرف کنید بعد از بخار پز شدن با سس دلخواه خود مصرف کنید
3. ماهی مرکب گریل
همچنین ماهی مرکب یا کالاماری رو به روش گریل شده هم سرو میکنند به این صورت که ابتدا فیله های تمیز شده را به صورت قطعات 3 سانتی برش بزنید مقداری رنده پوست لیمو و1تا2 قاشق غذا خوری روغن زیتون وچند حبه سیر رنده شده ومقداری آبلیمو تازه مخلوط کنید و روی ظرف رو با نایلون بپوشانید وبه مدت 2تا3 ساعت استراحت دهید تا خوب مزه دار شود پس از این زمان تابه مخصوص گریل را داغ کرده وبه ماهی مزه دار شده نمک اضافه کنید بعد به تابه گریل منتقل کنید تا زمانی که دو طرف قطعات ماهی مرکب کباب شود سپس با جعفری تازه – گوجه فرنگی – آبلیمو تازه سرو کنید. ( نوش جان )
