عکس پرتره متداول ترین نوع عکاسی است که علاقه مندان را جذب خود می کند.
این تکنیک، شاخه ای از رشته عکاسی است که در آن به طور خاص توجه به چهره انسان می شود.
در این شیوه صورت انسان موضوع عکاسی است تمام موضوعات دیگر در عکس پرتره فرعی محسوب می شوند.
جذابیت عکس پرتره به قدری است که نه تنها عکاسان حرفه ای و با تجربه بلکه افراد عادی و بدون دانش عکاسی نیز مجذوب آن می شوند.
عکاسی پرتره، تصویر برداری از چهره انسانی است که متداول ترین آن پرتره های پرسنلی است که عموم با آن آشنایی دارند.
اما عکاسی از پرتره تمام قد، پرتره تبلیغاتی، پرتره هنری و پرتره های سیاسی نیز در همین شاخه قرار می گیرد.
عکاسی پرتره چیست؟
از زمانهای بسیار قدیم عکاسی از چهره جذابیت زیادی برای عکاسان داشته است. نقاشی پرتره افراد تا قبل از اختراع دوربینهای عکاسی تنها راه ثبت تصاویر چهره محسوب می شد. تاریخچه عکس پرتره به قرن نوزدهم میلادی باز میگردد. منظور از عکاسی پرتره، فارغ از جنسیت عکسبرداری از چهره افراد است. پرتره در لغت به معنی تصویر، نقاشی، مجسمه، پیکره و …. است و در شکل اختصاصی آن به مجسمه ی صورت، تصویر صورت، عکس صورت و مجسمه ی نیم تنه گفته میشود.
انواع عکاسی پرتره :
این نوع عکاسی خود شامل انواع مختلفی است:
پرتره تمام قد: کادر مناسب این سبک اغلب مستطیل عمودی است.
پرتره پرسنلی: ادارات دولتی، مدارس، راهنمایی و رانندگی، مدارس، ثبت احوال بیشترین نیاز را به عکس پرسنلی دارند.
پرتره هنری: اغلب مورد استفاده هنرمندان، بازیگران، نویسندگان و … قرار میگیرد.
پرتره سیاسی: در این سبک از پرتره، از نماد های ملی میهنی و بومی میهنی استفاده های فراوان میشود.
پرتره تبلیغاتی: بیشتر مصارف تجاری دارد.
پرتره خانوادگی: مناسبت های خانوادگی، مسافرت ها و جشن ها موارد اصلی این سبک به شمار می آید.
تجهیزات عکاسی پرتره
لنزها با توجه به تأثیری که در دیافراگم و فاصله کانونی دارند در عکاسی پرتره از اهمیت بالایی برخوردار هستند. کاربردی ترین لنزها در عکاسی پرتره لنزهای تله هستند. لنزهای واید نتیجه جالبی در عکاسی از چهره ندارند و باعث دفرمه شدن صورت می شوند. بهترین لنزهایی که برای عکاسی پرتره می توانید انتخاب کنید به شرح ذیل است:
لنز ۸۵ میلیمتر با دیافراگم ۱.۲ –۴ و حتی ۸/۱
لنز ۲۰۰-۷۰ با دیافراگم ۲.۸
لنز ۵۰ میلیمتر با دیافراگم ۲/۱ – ۴/۱
لنز ۷۰-۲۴ با دیافراگم ۸/۲
از بین این لنزها لنز ۸۵ میلیمتر بهترین گزینه برای عکاسی چهره است. لنزهای ۸۵ میلیمتر کیفیت بالا و فاصله کانونی مناسبی برای عکاسی پرتره دارند و به لنز تخصصی ژانر پرتره معروف شده اند.
سه پایه عکاسی
سه پایه ابزاری مهم در عکاسی حرفه ای است که کمک می کند عکسهایی شارپ تهیه کنید. استفاده از فلاش های استودیویی و انتخاب سرعت شاتر مناسب از لرزش عکسهای پرتره جلوگیری می کند. اما سه پایه کمک می کند کنترل بیشتری بروی ترکیب بندی و صحنه عکس داشته باشید. عکاسی پرتره مانند عکاسی فشن نیست که سوژه برای عکسهای مختلف ژست های متفاوت و مختلفی داشته باشد.
فلاش های استودیویی
عکاسی از چهره را با هر نوع فلاش استودیویی می توان انجام داد. عکاسی چهره را با تک فلاش هم می توان انجام داد، اما اگر قصد دارید عکسهای حرفه ای بگیرید از ۲ یا ۳ فلاش باید استفاده کنید. در عکاسی پرتره معمولا از یک منبع فلاش برای روشن کردن صورت، از یک فلاش برای روشن کردن موهای سوژه و از فلاش سوم برای نورپردازی بکگراند استفاده می کنند. اگر تنها یک فلاش برای عکاسی در اختیار دارید باید از ابزارهای بازتاب نور (رفلکتور) برای رساندن نور به نقاط تاریک سوژه استفاده کنید.
سافت باکس
برای نورپردازی چهره سوژه به نورهای نرم و ملایم نیاز دارید. سافت باکس از کاربردی ترین تجهیزات نورپردازی در عکاسی پرتره است. این ابزار همانطور که از نامش پیداست کمک می کند نوری بسیار نرم داشته باشید. در واقع نوری که از فلاش استودیویی به سافت باکس تابیده میشود، پراکنده و نرم شده و سپس به سوژه تابیده میشود. رایج ترین شکل سافت باکس ها، مدل هایی با پوشش داخلی نقره ای است که میتواند نور را تا ۱۰۰ درصد بازتاب دهد.
بیوتی دیش
بیوتی دیش ( Beauty Dish ) نیز از دیگر تجهیزات در عکاسی پرتره است. این وسیله نیز نوری نرم اما قوی تر از سافت باکس تولید میکند. نور بیوتی دیش از نظر کیفیت بین سافت باکس و کاسه استاندارد قرار میگیرد و برای نورپردازی پرتره های تبلیغاتی بهترین گزینه است. بیوتی دیش هم سایهها را نرم میکند و هم کنتراست را به اندازه کافی در عکس بالا نگه میدارد.
رفلکتور و دیفیوزر
اگر سافت باکس و یا بیوتی دیش در اختیار ندارید از ابزار دیگری بنام دیفیوزر می توانید استفاده کنید. دیفیوزرها به اشکال دایره و مستطیل ساخته شده و از جنس پارچه سفید نازکی هستند که نور را از خود عبور می دهند. دیفیوزرها مانند سافت باکس ها نور تند فلاش را اصلاح کرده و بسیار نرم به سوژه می تابانند.
رفلکتورها هم ابزارهای جانبی نورپردازی استودیوی و حتی فضای باز هستند. رفلکتور کمک می کند نور فلاش را به نقاط تاریک عکس برسانید. اگر از یک یا ۲ فلاش برای عکاسی پرتره استفاده می کنید رفلکتور برای شما بسیار کاربردی خواهد بود. رفلکتورها دارای رنگهای طلایی، نقره ای و سفید هستند. نوع سفید رنگ نور را خیلی ملایم بازتاب می دهد. رفلکتور طلایی بازتاب نور گرم خواهد داشت و رفلکتور طلایی نور را با شدت بیشتری بازتاب می دهد.
بک گراند یا فون عکاسی
بکگراند در عکاسی از چهره یکی از فاکتورهای مهم و تاثیرگذار در عکسها است. بکگراند یا فون عکاسی در رنگها و طرح های متنوع وجود دارد. بسته به ایده عکس خود و ایجاد فضای متناسب با مفاهیم عکس از فون های مناسب می توانید استفاده کنید. پرتره های تبلیغاتی را معمولا با استفاده از فون های رنگی ساده با رنگهای پاستلی می توان تهیه کرد. اما عکسهای پرتره هنری را با استفاده از فون های طرح دار و باصطلاح ابر و باد تهیه می کنند.
ابزار سودمند دیگر
رفلکتورها: با یک کیت رفلکتور پنج در یک، میتوانید انواع موقعیتهای نورپردازی را بهوجود بیاورید. رفلکتورها نهتنها برای انعکاس نور سرد و گرم به سوژه مناسب هستند؛ بلکه قابلیت جذب نور و برطرف کردن مشکلات نور هنگام عکاسی از یک تا سه نفر را هم دارند.
منابع نور : حتی اگر در فضای باز و در نور طبیعی از افراد عکاسی میکنید، میتوانید از منابع نور جایگزین هم برای نورپردازی استفاده کنید. این منابع نور عبارتاند از: فلش جانبی، رینگ لایت و نورهای استودیویی. در بخش نورپردازی این مقاله، با جزئیات بیشتری به معرفی این نورها میپردازیم. بهطورکلی منبع نور میتواند بهشکل چشمگیری انعطاف عکاسی را افزایش دهد.